Interview op RVO.nl | 13-04-2021 | klik hier voor het originele bericht
Wonen, zorg en welzijn raken steeds meer met elkaar vervlochten. Zeker nu zorg en welzijn bij mensen thuis en in de wijk worden georganiseerd. Nanke Hofstra, expert bij het Ondersteuningsteam Wonen en Zorg (OWZ) helpt gemeenten, corporaties en zorginstellingen samenwerken. “De eerste stap is elkaar leren kennen, vertrouwen en begrijpen. Vervolgens begeleid ik hen om tot concrete uitvoering van plannen te komen.”
Nanke komt uit wat ze zelf noemt ‘een maatschappelijk bewust gezin’. “Mijn zussen zijn alle 3 psycholoog. Ik ben de enige die een meer zakelijke kant is opgegaan en studeerde af in de projectontwikkeling. Maar ik doe wel het liefste projecten met maatschappelijke diepgang.”
Collectief particulier opdrachtgeverschap
Een voorbeeld van waar ruimtelijke en maatschappelijke opgaven elkaar raken is collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO). “Voor het Expertteam Eigenbouw heb ik onderzoek gedaan naar CPO bij woonzorgprojecten. Als eindgebruikers zelf de regie in handen nemen, krijg je gebouwen die perfect in elkaar zitten. Bijvoorbeeld met een galerij die breed genoeg is, zodat scootmobielen elkaar kunnen passeren. Een projectontwikkelaar zou zulke verkeersruimten juist zo klein mogelijk houden en er rendabele meters van maken door ze bij de woningen te trekken.”
Gulden middenweg zoeken
Bij CPO kunnen wensen rond wonen, zorg en welzijn mooi samenkomen. Maar hoe werkt dat op gemeenteniveau? “We moeten van enkelvoudige woonvisies eigenlijk naar intergrale woon-, zorg- en welzijnvisies. Dit betekent dat domeinen bij elkaar komen en met elkaar naar een gulden middenweg moeten zoeken. Stel je zit met een vergrijzende bevolking. Vanuit de zorg kun je denken dat een aanpasbaar gebouwde woningvoorraad de oplossing is. Maar een woonambtenaar weet dat projectontwikkelaars ook andere woningen willen bouwen. Hoe kom je dan met elkaar tot de juiste balans?”
Onderling begrip
De eerste stap in de samenwerking tussen de domeinen is elkaar leren kennen en begrijpen, stelt Nanke. “Tussen zorg, welzijn en wonen zit een cultuurverschil. Je hebt met verschillende type mensen te maken, die niet dezelfde taal spreken. Dat moet je eerst zien te overbruggen met elkaar. Spreek af dat je open naar elkaar luistert, zonder meteen te oordelen. Zo ontstaat begrip. Denk aan een woonambtenaar die twijfelt aan de bouw van een 100% aanpasbaar gebouwde woningvoorraad. Dit doet hij niet uit onwil, maar omdat hij weet dat projectontwikkelaars daar niet aan willen. Over deze inhoud kun je dan een open discussie voeren.”
Draagvlak
Door onderling vertrouwen en begrip ontstaat draagvlak. Dat is de basis waarop Nanke met opdrachtgevers graag verder werkt. “Mijn expertise zit in wonen met een zorg- en welzijncomponent. En ik houd van projecten waarin plannen concreet worden.”
Matrix uitvoeringsprogramma
Nanke heeft de Matrix uitvoeringsprogramma ontwikkeld. Hiermee maakt ze oplossingsrichtingen in gemeenten zeer concreet. “Ik breng de betrokken partijen bijeen, stel bij iedereen vast waar ze voor staan en voor gaan. Vervolgens noteren we samen de knelpunten en de nieuwe of al lopende acties om de knelpunten op te lossen. Ik deed dit bijvoorbeeld voor de gemeente Altena om tot een meerjarenplan te komen voor langer zelfstandig thuis wonen. Zo’n overzicht levert actiepunten op die aan het bestuur kunnen worden voorgelegd.”
80 uur inzetbaar
Net als andere experts van het team OWZ is Nanke een sparringspartner. “Ik ga naast de opdrachtgever staan, kijk wat nodig is en begeleid het proces. Soms is het een intensief traject van enkele maanden. Dan help ik bijvoorbeeld partijen bijeen te brengen en met de Matrix tot uitvoering van plannen over te gaan. Of het gaat om een langer traject waarin ik meer als kennisbank fungeer om mijn expertise in te brengen. In principe zijn we 80 uur inzetbaar. Bij een intakegesprek bepalen we hoe we die uren zo goed mogelijk kunnen inzetten.”